Prof. Dr. İlber Ortaylı, CHP Genel Merkezi’nde 10 Kasım Atatürk’ü Anma Günü dolayısıyla “Atatürk’ü Anmak ve Anlamak” başlıklı bir konferans verdi. Ortaylı, “Gençler artık direniyorlar, direniyorlar ve yapıyorlar. İnsanlar Atatürk’ün özlediği şeye girdiler” dedi.

10 Kasım Atatürk’ü Anma Günü dolayısıyla CHP Genel Merkezi’nde bir dizi konferans düzenlendi. Bu kapsamda Prof. Dr. İlber Ortaylı, “Atatürk’ü Anmak ve Anlamak’ başlıklı bir konferans verdi. “Bugün, Atatürk’ün yaşadığını bir kez daha gördüm” diyen Ortaylı, şunları söyledi:

“Türkiye bir haritadır. Bu haritanın içinde iki bin yılın kültürleri yatmaktadır. Bu haritanın sonunda, ortaya çıkan Cumhuriyet’in, yenmek zorunda olduğu bazı kalıntılar vardır. Bu kalıntılar hala devam eder. Her siyasi hareketin, her siyasi akımın içinde bunların izini görmemiz mümkündür. Türkiye, yaşadığı coğrafya ve tarihi kalıntıları itibarıyla herhangi bir Batı Avrupa ülkesinin şartlarına sahip değildir. Bu şartlara sahip olmamanın trajik bir etkisi yoktur. Biz farklıyız. Bazı konularda çok dinamiğizdir. Türkler eski ataları gibi tehlikeler karşısında toparlanmayı, örgütlenmeyi; hakkını, hukuku korumayı bilir. Ama toplumsal bir disiplinden uzaklaşmaya meyyal bir memlekettir. Bunun başında nepotizm gelir.

İkincisi bölgeciliktir. Bu önemli bir kalıntıdır. Üçüncüsü, siyasi ve dini gruplaşmalar, imparatorluk kalıntısı olan toplumlarda bunlar fevkalade tayin edici olur. Uzun Sovyetler Birliği’nde, 80 yılı aşan ateist idarede bile Orta Asya topluluklarının tarikatların, dini birliklerinin kalıntıları devam etti. Komünist Partisi idareyi terk ettiği gün bunlar ortaya çıktılar, zaten yaşıyorlardı. Bir sihirli değnekle meseleleri halledemiyorsunuz. Kültürlerimiz için de aynı şey söz konusudur. Bir imparatorluğun ahalisi uzun yıllar içindeki renklere gözlerini kapayarak yaşamaz. Değişik gelişmeler ortaya çıkıyor.

Birinci cihan harbinden mağlup, erimiş, yetişkin nüfusunu kaybetmiş; iki dünyaya ve iki kültüre sahip Türkiye’nin içinde yeniden bazı şeyler kurmaya kalktı: Hümanist eğitim ve sanatlar. Bunlar sistematik olarak ihmale uğramıştır. Gençler artık direniyorlar, direniyorlar ve yapıyorlar. İnsanlar Atatürk’ün özlediği şeye girdiler.

Atatürk bir askerdir. Bir imparatorluğunun çocuğudur. Selaniklidir. Selanik dediğiniz basit bir vilayet değildir… Türkiye, Balkan demektir. İmparatorluk yıkılmaya başladıktan sonra Kafkaslar ve bölgelerden gelen Türklerin sığındığı bir yerdir. Orası öyle bir bölgeydi. Oradaki medeniyetin yarattığı insanlar Anadolu’ya geldiler. Mustafa Kemal’imiz de onların arasından çıktı. Balkanlarda Atatürk bir efsanedir. Çünkü o, o kültürün adamıdır.”

Ortaylı, Atatürk için “Türk kurmayı. Coğrafya bilir tarih bilir. Harf değiştirmek kolay iş değildir. Onun için bile disiplin gerekir” dedi. Ortaylı, sözlerini şöyle sürdürdü:

“Bu 83. yılda üzerinde duracağımız bir şey var. Dünyada birçok ideoloji var. Komutanlar içinde çok azı kalıcı olmuştur. Hepsi kariyerleri itibariyle sonradan tartışılmıştır bazıları ise ters işler yapmışlardır. Bütün bu kalabalığın içinden çıkan temiz bir şekilde ortada kalanlar cihan harbinden kalanlardır. Bize gösterdikleri yolla da çok iyi yerler aştık, aşabiliriz, aşamayaşımız da kendi kabahatimiz."

Eğitimcilerin durumu için de Ortaylı, “Türkiye başarılı öğretmen profilini maalesef koruyamamıştır. Bu bizim için büyük ayıptır. Onların kabiliyetlerini törpüledik” dedi.

Sağlıkta şiddeti gündeme getiren Ortaylı, "Yunanlı hekim köle olarak Roma'ya gelir, ama adı üstattır. Burada yarı cahil adamlar, adamın üzerine saldırıyor. 80 yaşında yakını ölenler hastanede kapı kırıyorlar. Böyle bir kanun olabilir mi?" tepkisini gösterdi. 

CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu, İlber Ortaylı'ya konferansın ardından plaket verdi.